sluiten
Binnen 2 minuten weten of een testament voor u belangrijk is? Ontdek het met de Testamentcheck!
In een samengesteld gezin heeft minimaal een van de twee partners kinderen uit een andere relatie. Mogelijk ontstaat er een hechte band tussen de nieuwe partner en de kinderen. Het kan voelen alsof het eigen kinderen zijn. Dan is het fijn als ook die kinderen goed achtergelaten worden wanneer u of uw partner overlijdt. Wat regelt het erfrecht over een samengesteld gezin en wat is het belang van een testament binnen een samengesteld gezin?
In het Burgerlijk Wetboek Boek 4 is het erfrecht geregeld. In artikel 10 lezen we dat na het overlijden de echtgenoot en de eigen kinderen in eerste instantie de erfgenamen zijn. Daarna volgen de ouders van de erflater, samen met de broers en zussen van de persoon die is overleden. Vervolgens worden de grootouders aangemerkt als erfgenaam en tot slot volgen de overgrootouders van de erflater. Zijn er kinderen of heeft de erflater een echtgenoot, dan betekent dit dat de familieleden die daarna in de wet zijn genoemd, volgens de wet geen erfgenaam zijn.
Stel dat Annemarie uit haar relatie met Bernard twee kinderen heeft: Cornelis en Dora. Egbert heeft uit zijn relatie met Francien ook twee kinderen: Geraldine en Herman. Annemarie en Egbert trouwen en krijgen samen nog een dochter: Inge. Na een aantal gelukkige jaren overlijdt Egbert. Er zijn nu vier wettelijke erfgenamen: zijn partner Annemarie en zijn eigen kinderen Geraldine, Herman en Inge.
Ja, dat kan, maar dat is in de wet dus niet automatisch geregeld. Leeft u samen in een samengesteld gezin en wilt u dat uw stiefkinderen ook erfgenaam zijn bij uw overlijden, dan regelt u dit in een testament bij de notaris. In een testament kiest u zelf wie u als erfgenaam wilt aanwijzen. Dat kunnen alle kinderen van de nieuwe partner zijn, maar ook slechts een selectie. Is er geen testament, dan erven alleen de wettige erfgenamen.
Omdat binnen een samengesteld gezin de stiefouders en stiefkinderen op grond van de wet niet automatisch erfgenamen zijn, is het belangrijk om dit in een testament te regelen, wanneer u dit anders wenst. Wist u trouwens dat ook stiefbroers en stiefzussen op grond van de wet niet automatisch elkaars erfgenaam zijn? Ook zij moeten langs bij de notaris als ze dit graag anders zien.
Was er al een testament ten tijde van de vorige relatie, dan is het belangrijk om dit na de scheiding te herzien, zodat de nieuwe partner niet met lege handen achterblijft en de ex-partner er op grond van het testament met de erfenis vandoor gaat. Uw notaris kan u hierover informeren.
Zoals we hierboven al vertelden, zijn alleen de echtgenoot en de eigen kinderen volgens de wet erfgenamen. Bent u dus niet getrouwd en heeft u geen geregistreerd partnerschap met uw nieuwe partner, dan bent u dus wettelijk gezien geen erfgenaam als uw partner overlijdt. Dit kan grote gevolgen hebben, bijvoorbeeld als u in een koophuis woont dat enkel op naam van uw partner staat. In dat geval bent u geen erfgenaam en betekent dit dat u de woning moet verlaten.
De notaris kan u adviseren over het opstellen van een testament en helpt u om na te denken over alle onderdelen die u in een testament kunt opnemen, zodat u niets vergeet. Wilt u een testament opstellen, dan kan dit ook alleen bij de notaris. Belangrijk daarbij is dat de notaris vaststelt dat u niet gedwongen wordt bij het opstellen van het testament en dat het echt uw wil is wat er op papier gezet wordt. De notaris schrijft het testament na uw ondertekening in bij het Centraal Testamentenregister en zorgt ervoor dat het originele testament zorgvuldig wordt bewaard.
Als er na het overlijden nog een ouder achterblijft die het kind heeft erkend of op grond van de wet automatisch als gezaghebbende ouder is aangemerkt, dan krijgt deze ouder de voogdij. Is deze ouder er niet en is hierover niets geregeld in een testament, dan beslist de Raad voor de Kinderbescherming wie de voogdij over het kind krijgt. Wilt u dat uw nieuwe partner bij uw overlijden voor uw kind(eren) kan blijven zorgen, leg dit dan vast in uw testament.
Is uw gezin samengesteld en wilt u meer informatie over het opstellen van een testament, neemt u dan contact op met HJ Notariaat.
Een notariële akte: u heeft er vast wel eens over gehoord of mee te maken gehad. Als u een huis kocht of een testament liet opstellen bijvoorbeeld. Om afspraken vast te leggen, vereist de wet soms om de notaris te bezoeken. Ook voor niet-verplichte zaken kunt u ervoor kiezen deze in een officiële akte laten vastleggen. Alles over de notariële akte, zoals de voordelen, kenmerken en bijzonderheden, leest u in dit artikel.
Een notariële akte is een document met daarin bindende, rechtsgeldige afspraken. Doordat deze afspraken op papier zijn gezet door een notaris, is iedereen verplicht zich hieraan te houden. Stel dat dat onverhoopt niet gebeurt en er onderling niet uitkomt, kunt u met de akte naar de rechter stappen.
In de Nederlandse wet is een notariële akte voor een aantal situaties verplicht gesteld. Anders zijn die eenvoudigweg niet geldig. Het gaat om onder meer:
De notaris heeft de bevoegdheid om een notariële akte op te stellen. Als juridisch specialist informeert en begeleidt de notaris de betrokkenen, zoals de koper en de verkoper. Wat de notaris nog meer doet, is het vaststellen van de identiteit en de wilsbekwaamheid van degenen die betrokken zijn. In een gesprek met u achterhaalt de notaris wat u wilt regelen. Daarbij let een notaris zowel op de zakelijke kant als op uw privésituatie. Als alle afspraken helder zijn, zorgt de notaris voor het bindend vastleggen van alle afspraken in de akte.
U kunt bij het opstellen en tekenen van een notariële akte ook te maken krijgen met een zogenaamde kandidaat-notaris. Deze kandidaat-notaris heeft ook de universitaire opleiding notarieel recht afgerond, maar is niet bij Koninklijk Besluit tot notaris benoemd. Daardoor heeft de kandidaat-notaris alleen dezelfde bevoegdheden als de notaris als eerstgenoemde als waarnemer van de notaris is aangewezen. Op juridisch vlak staan beiden aan elkaar gelijk.
Een notariële akte heeft een aantal kenmerken die niet gelden voor ‘gewone’ overeenkomsten. Zo geldt een door een notaris opgestelde akte als bewijsmiddel bij de rechter. Verder bewaart de notaris de akte in een (digitale) kluis. Daardoor raakt deze nooit verloren.
Een notariële akte heeft daarnaast een aantal bijzonderheden. Ten eerste staat de datum van de akte vast nadat de notaris en de betrokkenen de akte hebben getekend. Heeft u een akte laten opmaken, dan ontvangt u een kopie (een zogeheten ‘grosse’) om te kunnen aantonen dat de afspraken zijn gemaakt.
Stel bijvoorbeeld dat u een huis verkoopt en een koopprijs in een notariële akte hebt opgenomen. Wanneer de koper zich niet aan de betalingsverplichting houdt, kunt u met de kopie direct actie ondernemen zonder eerst naar de rechter te hoeven stappen. Met andere woorden: de notariële akte vormt de basis voor executie. Denk aan het verkopen van goederen van de schuldenaar. Dit geldt voor ieder soort notariële akte.
Anders dan een advocaat, is de notaris een onpartijdige deskundige. Kortom: deze is er niet voor één partij, maar behartigt de belangen van alle betrokkenen. Tot slot blijft de akte eeuwig bewaard. Als een notaris stopt, neemt de vervanger deze over.
Een notariële akte geeft u dus duidelijkheid en zekerheid over gemaakte afspraken. In sommige gevallen is het niet verplicht om een notariële akte op te stellen, maar wel verstandig. Dat kan bijvoorbeeld zijn als u gaat samenwonen of een schenking ontvangt.
Dit soort situaties onderling regelen in een zogenaamde onderhandse akte kan ook, maar heeft een aantal nadelen. Zo staat u sterker bij de rechter met een notariële akte, kunt u een onderhandse akte kwijtraken en is er discussie mogelijk over de wilsbekwaamheid van (een van) de ondertekenaars.
U maakt een afspraak bij een notaris. Het is handig om u alvast voor te bereiden door de relevante documenten door en mee te nemen. De notaris stelt u tijdens het gesprek vragen die nodig zijn om de akte volgens de juiste feiten op te stellen. Vervolgens stelt de notaris de akte op en tekenen de betrokken partijen en de notaris de akte. Een kopie van de akte krijgt u mee naar huis.
Wilt u in de toekomst een bepaald bedrag aan iemand schenken en dat nu al vastleggen, dan noemen we dat een ‘schenking op papier’ of een ‘schuldigerkenning uit vrijgevigheid’. Waar moet u op letten bij een schenking op papier en wat kan de notaris voor u betekenen in dit proces? We vertellen u er alles over in dit artikel.
Stel u weet dat er in de toekomst geld vrijkomt en u wilt hier een deel van schenken aan iemand anders. Of u wilt graag een schenking doen, maar het geld zit nu nog ‘vast’ in uw huis. In dat geval kan er een belastingvoordeel zijn als u besluit te schenken op papier. U laat de schenking in een notariële akte vastleggen en de daadwerkelijke overdracht van het geld vindt dan pas plaats op de datum die u zelf gekozen heeft.
Ouders die hun vermogen willen overdragen op hun kinderen, maken geregeld gebruik van de mogelijkheid om te schenken op papier. Het bedrag dat op papier geschonken is, telt namelijk niet meer mee bij de vaststelling van de hoogte van de erfenis. Hierdoor hoeven de erfgenamen minder erfbelasting te betalen.
De ontvanger van de schenking moet aangifte erfbelasting doen over de schenking op papier. Dat moet in ieder geval als het gaat om een schenking van ouders aan hun kinderen van €6.035 of meer. Gaat het om een schenking aan iemand anders dan een kind, dan moet de ontvanger aangifte erfbelasting doen over een schenking op papier van €2.418 of meer.
Om een belastingvoordeel te halen uit de schenking op papier, moet deze schenking aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet:
> de schenking op papier worden vastgelegd bij de notaris.
> de schenker ieder jaar ten minste 6% rente betalen aan de ontvanger.
De reden dat de schenker rente moet betalen aan de ontvanger, heeft ermee te maken dat de Belastingdienst de schenking op papier ziet als een schuld. U leent het geschonken bedrag als het ware van de ontvanger, zolang er nog niet daadwerkelijk tot de schenking is overgegaan.
Omdat deze vorm van schenken een schuld oplevert voor de schenker en vermogen voor de ontvanger, valt de schenking op papier voor de inkomstenbelasting in box 3. De schulden en het vermogen van de aangever vinden we immers terug in deze belastingbox. De peildatum voor het opgeven van vermogen en schulden in de aangifte inkomstenbelasting is 1 januari.
Wilt u dat een schenking op papier een belastingvoordeel oplevert, dan is het belangrijk om de schenking vast te leggen in een notariële akte. Voor de aangifte inkomstenbelasting is een onderhandse akte ook al voldoende. Het kan daarom verleidelijk zijn om de gang naar de notaris over te slaan. Toch is dat niet altijd slim.
Bent u voornemens om de schenking nog bij leven uit te betalen en wilt u bijvoorbeeld schenken nadat u uw huis heeft verkocht, dan is het mogelijk om dit vast te leggen in een onderhandse akte. Daarbij is het wel goed om te weten dat een onderhandse akte bij overlijden niet wordt erkend als een schuld. Dit betekent dat kinderen na uw overlijden erfbelasting moeten betalen over de volledige erfenis, inclusief over het bedrag van de schenking op papier dat in een onderhandse akte is opgenomen.
Een notaris stelt bij het vastleggen van een notariële akte vast of u de beslissing om te schenken met uw volle verstand neemt. Ontstaat er op een later moment ruzie over de schenking op papier, dan kan dit voor de rechter een doorslaggevende factor zijn. Tot slot is het een geruststelling dat een notariële akte nooit kwijt kan raken.
Wilt u voorkomen dat uw kinderen bij u overlijden alsnog erfbelasting moeten betalen over de schenking op papier, regel deze schenking dan bij de notaris. HJ Notariaat informeert u graag over de mogelijkheden.