Download onze gratis checklist
Vul je gegevens in en ontvang gratis onze checklist met zaken welke je moet regelen bij het beëindigen van een relatie.
Oops! Something went wrong while submitting the form.
sluiten
Binnen 2 minuten weten of een testament voor u belangrijk is? Ontdek het met de Testamentcheck!
Vul je gegevens in en ontvang gratis onze checklist met zaken welke je moet regelen bij het beëindigen van een relatie.
Een notariële akte: u heeft er vast wel eens over gehoord of mee te maken gehad. Als u een huis kocht of een testament liet opstellen bijvoorbeeld. Om afspraken vast te leggen, vereist de wet soms om de notaris te bezoeken. Ook voor niet-verplichte zaken kunt u ervoor kiezen deze in een officiële akte laten vastleggen. Alles over de notariële akte, zoals de voordelen, kenmerken en bijzonderheden, leest u in dit artikel.
Een notariële akte is een document met daarin bindende, rechtsgeldige afspraken. Doordat deze afspraken op papier zijn gezet door een notaris, is iedereen verplicht zich hieraan te houden. Stel dat dat onverhoopt niet gebeurt en er onderling niet uitkomt, kunt u met de akte naar de rechter stappen.
In de Nederlandse wet is een notariële akte voor een aantal situaties verplicht gesteld. Anders zijn die eenvoudigweg niet geldig. Het gaat om onder meer:
De notaris heeft de bevoegdheid om een notariële akte op te stellen. Als juridisch specialist informeert en begeleidt de notaris de betrokkenen, zoals de koper en de verkoper. Wat de notaris nog meer doet, is het vaststellen van de identiteit en de wilsbekwaamheid van degenen die betrokken zijn. In een gesprek met u achterhaalt de notaris wat u wilt regelen. Daarbij let een notaris zowel op de zakelijke kant als op uw privésituatie. Als alle afspraken helder zijn, zorgt de notaris voor het bindend vastleggen van alle afspraken in de akte.
U kunt bij het opstellen en tekenen van een notariële akte ook te maken krijgen met een zogenaamde kandidaat-notaris. Deze kandidaat-notaris heeft ook de universitaire opleiding notarieel recht afgerond, maar is niet bij Koninklijk Besluit tot notaris benoemd. Daardoor heeft de kandidaat-notaris alleen dezelfde bevoegdheden als de notaris als eerstgenoemde als waarnemer van de notaris is aangewezen. Op juridisch vlak staan beiden aan elkaar gelijk.
Een notariële akte heeft een aantal kenmerken die niet gelden voor ‘gewone’ overeenkomsten. Zo geldt een door een notaris opgestelde akte als bewijsmiddel bij de rechter. Verder bewaart de notaris de akte in een (digitale) kluis. Daardoor raakt deze nooit verloren.
Een notariële akte heeft daarnaast een aantal bijzonderheden. Ten eerste staat de datum van de akte vast nadat de notaris en de betrokkenen de akte hebben getekend. Heeft u een akte laten opmaken, dan ontvangt u een kopie (een zogeheten ‘grosse’) om te kunnen aantonen dat de afspraken zijn gemaakt.
Stel bijvoorbeeld dat u een huis verkoopt en een koopprijs in een notariële akte hebt opgenomen. Wanneer de koper zich niet aan de betalingsverplichting houdt, kunt u met de kopie direct actie ondernemen zonder eerst naar de rechter te hoeven stappen. Met andere woorden: de notariële akte vormt de basis voor executie. Denk aan het verkopen van goederen van de schuldenaar. Dit geldt voor ieder soort notariële akte.
Anders dan een advocaat, is de notaris een onpartijdige deskundige. Kortom: deze is er niet voor één partij, maar behartigt de belangen van alle betrokkenen. Tot slot blijft de akte eeuwig bewaard. Als een notaris stopt, neemt de vervanger deze over.
Een notariële akte geeft u dus duidelijkheid en zekerheid over gemaakte afspraken. In sommige gevallen is het niet verplicht om een notariële akte op te stellen, maar wel verstandig. Dat kan bijvoorbeeld zijn als u gaat samenwonen of een schenking ontvangt.
Dit soort situaties onderling regelen in een zogenaamde onderhandse akte kan ook, maar heeft een aantal nadelen. Zo staat u sterker bij de rechter met een notariële akte, kunt u een onderhandse akte kwijtraken en is er discussie mogelijk over de wilsbekwaamheid van (een van) de ondertekenaars.
U maakt een afspraak bij een notaris. Het is handig om u alvast voor te bereiden door de relevante documenten door en mee te nemen. De notaris stelt u tijdens het gesprek vragen die nodig zijn om de akte volgens de juiste feiten op te stellen. Vervolgens stelt de notaris de akte op en tekenen de betrokken partijen en de notaris de akte. Een kopie van de akte krijgt u mee naar huis.
Wilt u in de toekomst een bepaald bedrag aan iemand schenken en dat nu al vastleggen, dan noemen we dat een ‘schenking op papier’ of een ‘schuldigerkenning uit vrijgevigheid’. Waar moet u op letten bij een schenking op papier en wat kan de notaris voor u betekenen in dit proces? We vertellen u er alles over in dit artikel.
Stel u weet dat er in de toekomst geld vrijkomt en u wilt hier een deel van schenken aan iemand anders. Of u wilt graag een schenking doen, maar het geld zit nu nog ‘vast’ in uw huis. In dat geval kan er een belastingvoordeel zijn als u besluit te schenken op papier. U laat de schenking in een notariële akte vastleggen en de daadwerkelijke overdracht van het geld vindt dan pas plaats op de datum die u zelf gekozen heeft.
Ouders die hun vermogen willen overdragen op hun kinderen, maken geregeld gebruik van de mogelijkheid om te schenken op papier. Het bedrag dat op papier geschonken is, telt namelijk niet meer mee bij de vaststelling van de hoogte van de erfenis. Hierdoor hoeven de erfgenamen minder erfbelasting te betalen.
De ontvanger van de schenking moet aangifte erfbelasting doen over de schenking op papier. Dat moet in ieder geval als het gaat om een schenking van ouders aan hun kinderen van €6.035 of meer. Gaat het om een schenking aan iemand anders dan een kind, dan moet de ontvanger aangifte erfbelasting doen over een schenking op papier van €2.418 of meer.
Om een belastingvoordeel te halen uit de schenking op papier, moet deze schenking aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet:
> de schenking op papier worden vastgelegd bij de notaris.
> de schenker ieder jaar ten minste 6% rente betalen aan de ontvanger.
De reden dat de schenker rente moet betalen aan de ontvanger, heeft ermee te maken dat de Belastingdienst de schenking op papier ziet als een schuld. U leent het geschonken bedrag als het ware van de ontvanger, zolang er nog niet daadwerkelijk tot de schenking is overgegaan.
Omdat deze vorm van schenken een schuld oplevert voor de schenker en vermogen voor de ontvanger, valt de schenking op papier voor de inkomstenbelasting in box 3. De schulden en het vermogen van de aangever vinden we immers terug in deze belastingbox. De peildatum voor het opgeven van vermogen en schulden in de aangifte inkomstenbelasting is 1 januari.
Wilt u dat een schenking op papier een belastingvoordeel oplevert, dan is het belangrijk om de schenking vast te leggen in een notariële akte. Voor de aangifte inkomstenbelasting is een onderhandse akte ook al voldoende. Het kan daarom verleidelijk zijn om de gang naar de notaris over te slaan. Toch is dat niet altijd slim.
Bent u voornemens om de schenking nog bij leven uit te betalen en wilt u bijvoorbeeld schenken nadat u uw huis heeft verkocht, dan is het mogelijk om dit vast te leggen in een onderhandse akte. Daarbij is het wel goed om te weten dat een onderhandse akte bij overlijden niet wordt erkend als een schuld. Dit betekent dat kinderen na uw overlijden erfbelasting moeten betalen over de volledige erfenis, inclusief over het bedrag van de schenking op papier dat in een onderhandse akte is opgenomen.
Een notaris stelt bij het vastleggen van een notariële akte vast of u de beslissing om te schenken met uw volle verstand neemt. Ontstaat er op een later moment ruzie over de schenking op papier, dan kan dit voor de rechter een doorslaggevende factor zijn. Tot slot is het een geruststelling dat een notariële akte nooit kwijt kan raken.
Wilt u voorkomen dat uw kinderen bij u overlijden alsnog erfbelasting moeten betalen over de schenking op papier, regel deze schenking dan bij de notaris. HJ Notariaat informeert u graag over de mogelijkheden.
Wanneer iemand overlijdt, moeten de nabestaanden de nalatenschap afwikkelen. Hiervoor gelden wettelijke regels. Het kan zijn dat de overledene een testament heeft opgesteld. In dat geval wordt de nalatenschap afgewikkeld volgens de wensen van de erflater, zoals de overledene genoemd wordt. De erfgenamen, de personen die recht hebben op (een deel van) de erfenis, kunnen ervoor kiezen om de erfenis te aanvaarden, te verwerpen of beneficiair te aanvaarden. Een notaris kan helpen bij het afwikkelen van de nalatenschap.
Het inschakelen van een notaris voor het afwikkelen van de nalatenschap is in de meeste gevallen niet verplicht. Laat de overleden persoon een koopwoning of een ander registergoed na of is een van de erfgenamen minderjarig, dan is het inschakelen van een notaris wél verplicht. Ook wanneer een verklaring van erfrecht nodig is of wanneer u een kopie wilt ontvangen van het testament, gaat u naar de notaris. Hoewel het niet verplicht is om een notaris te betrekken bij het afwikkelen van de nalatenschap, kan het toch raadzaam zijn om een notaris in te schakelen. We vertellen u graag meer over de rol van de notaris bij het afwikkelen van de nalatenschap.
Wanneer iemand overlijdt, is het in eerste instantie belangrijk om na te gaan of er een testament is. Alle testamenten zijn ingeschreven in het Centraal Testamentenregister (CTR). In het CTR staat wie het testament op welke datum heeft opgemaakt en welke notaris het testament opmaakte. Nabestaanden kunnen deze gegevens via de website van het Centraal Testamentenregister digitaal en kosteloos opvragen. Natuurlijk kan een notaris dit ook voor u opvragen.
Als er sprake is van een testament, dan kan daarin een executeur zijn aangewezen voor het afwikkelen van de nalatenschap en het regelen van de uitvaart. Is er geen executeur aangewezen, dan moeten de erfgenamen dit onderling regelen. De executeur die in het testament is aangewezen, mag overigens na het overlijden nog beslissen of hij deze rol op zich wil nemen. Een notaris kan uitleg geven over de rol van de executeur. Ook is het mogelijk om de rol van executeur over te dragen aan de notaris, zodat deze de afwikkeling van de nalatenschap voor u regelt.
Is er geen testament, dan gelden de wettelijke bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek. De artikelen van Burgerlijk Wetboek 4 regelen wie de erfgenamen zijn als er geen testament is. Ook staan hierin een aantal bijzondere bepalingen. Zo is degene die de erflater heeft omgebracht, ‘onwaardig om uit een nalatenschap voordeel te trekken’.
Als een erflater schulden heeft, dan kan het verstandig zijn om de erfenis te verwerpen. U doet dan afstand van alle bezittingen en schulden van de overledene. Het betekent ook dat u niet betrokken wordt bij de afwikkeling van de nalatenschap.
Weet u niet zeker of er schulden zijn, dan is het ook mogelijk om de erfenis beneficiair te aanvaarden. Dit regelt u of de notaris bij de rechtbank. U bent dan niet verantwoordelijk als er schulden blijken te zijn. Het betekent ook dat u nog niets uit de boedel van de overledene mag hebben, totdat alle schulden zijn betaald. Bent u het huis van de overledene al aan het leegruimen voordat de schulden zijn betaald, let er dan op dat u niets uit de boedel mag meenemen of verkopen. Volgens de wet heeft dit namelijk als gevolg dat u de erfenis niet beneficiair, maar zuiver aanvaardt. Door iets mee te nemen, gedraagt u zich immers als erfgenaam. Bij zuivere aanvaarding bent u verantwoordelijk voor zowel de schulden als de bezittingen van de erflater.
Minderjarige kinderen kunnen de erfenis nooit zuiver aanvaarden. Zij dienen een keuze te maken tussen beneficiair aanvaarden of verwerpen.
Bij het afwikkelen van de nalatenschap moeten veel zaken worden geregeld. Pensioenfondsen moeten worden aangeschreven over uitkeringen, abonnementen moeten opgezegd worden, de laatste aangifte inkomstenbelasting van de overledene moet worden gedaan en u moet aangifte voor de erfbelasting doen. Daarnaast moet de nalatenschap verdeeld worden onder de erfgenamen die de erfenis aanvaard hebben.
Nadat alle praktische zaken zijn geregeld, is het belangrijk om in kaart te brengen wat de omvang van de nalatenschap is. Welke bankrekeningen zijn er? Staan er registergoederen op naam van de overledene? Staan er nog facturen open? Zijn er leningen?
Zijn er schulden, dan moeten deze eerst betaald worden, voordat de bezittingen over de erfgenamen verdeeld kunnen worden. U kunt ervoor kiezen om zaken uit de boedel te verkopen, om zo de schulden te voldoen. Vraag bij beneficiaire aanvaarding altijd advies voor het verkopen van spullen, om problemen op een later moment te voorkomen.
Zijn alle schulden betaald, is de erfbelasting afgedragen aan de Belastingdienst en is er duidelijk wat er aan bezittingen overblijft, dan is het tijd voor het definitief afwikkelen van de nalatenschap en het verdelen van de bezittingen.
De notaris kan u helpen bij het maken van de keuze om de erfenis zuiver te aanvaarden, beneficiair te aanvaarden of de erfenis te verwerpen. Ook kan de notaris de nalatenschap voor u afwikkelen. Zeker als er meer erfgenamen zijn, kan het afwikkelen van de nalatenschap voor spanningen tussen de erfgenamen zorgen. Aan de hand van het testament of de wet, zorgt de notaris ervoor dat eenieder krijgt waar hij of zij recht op heeft.
Ook kan het zijn dat u veel emoties ervaart bij het afwikkelen van de nalatenschap. In dat geval kan het prettig zijn dat een onpartijdige derde met u meedenkt over de afwikkeling. De notaris heeft bovendien kennis van het erfrecht en het belastingrecht.
Bent u erfgenaam of wilt u in een testament regelen dat de nabestaanden weten waar zij aan toe zijn? Neemt u dan contact op met HJ Notariaat.
.svg)